सातपुडा ग्रामीण न्युज.

खडकलाचा युवक दारासिंग वळवी  यांची सेट परीक्षेत झेप..  ( धडगावं प्रतिनिधी ) नुकताच 25 तारखेला जाहीर झालेल्या सेट परीक्षेचा निकालात सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाचा  सेट परीक्षेत ग्रामीण भागातील  धडगावं  तालुक्यातील खडकला या गावातील दारासिंग रंगल्या वळवी हा विद्यार्थी यशस्वी झाला. जिल्हा परिषद शाळा खडकला खु!पासुन सुरू झालेली या युवकाची संघर्षमय यशोगाथा थेट सेट परीक्षा पास होण्यापर्यंत पोहचली  अतिशय खडतर असा प्रवास करत ग्रामीण भागातील  एका तरुणाने थेट सेट परीक्षा पास केली त्याचा शिक्षणाचा प्रवास एक ते चार प्राथमिक शिक्षण आपल्या गावातील जिल्हा परिषद खडकला येथेच पूर्ण केलं.पुढं पाचवी ते दहावी चे शिक्षण  तोरणमाळ आश्रम शाळेत पूर्ण केल तर अकरावी बारावी एस व्हीं ठकार धडगांव अस करत बीकॉम मध्ये पदवी आणि एम कॉम मध्ये मास्टर की धुळे येथच मिळवली,एवढंच नाही तर बी एड ही धुळे येथेच पूर्ण केलं   अन् आता थेट सेट परीक्षेत पास याप्रमाणे शिक्षणाची वाटचाल करत कॉमोर्स या विषयात सेट उत्तीर्ण झाला त्याचा या यशामुळे ग्रामीण भागातील युवकांन पुढे दारासिंग हा ...

सातपुड्यातील आदिवासी समाजाची दिवाळी दिवाळी म्हंटली की गोडगोड पदार्थ, नवीन कपड्यांची खरेदी, फटाक्यांची आतषबाजी, लक्ष्मीपूजन,भाऊबीज असा अनुभव असतो.मात्र आदिवासी बांधवांचा  दिवाळी सण   साजरा करण्याची परंपरा ही निसर्गपूजकाशी संबंधित असते.सातपुड्यातील डोंगरदऱ्यात राहणाऱ्या आदिवासींचे प्रामुख्याने महत्त्वाचे दोनच सण असतात.त्यात एक असतो होळी आणि दुसरा गाव दिवाळी.दिवाळी म्हटली की अस्तंभा ह्या सातपुड्यातील उंच डोंगरावर होणाऱ्या अस्तंभा हे आदिवाासी   महाराजर यांचा मोठ्या दर्स्शना सााठी उसळलेली गर्दी  प्रमाणात येेणं येेणंं गर्दी उसळत असते येथेच गावं दिवाळी ला सुरुवात होत असते आदिवासी समाजातील सोंगाळ्या  पार्टी रात्री आपल्या अभियानातून आदिवासी बांधवांची मोनरंजन करता अन् जनजागृती सुद्धा करत असतात. आदिवासी बांधवांची खरी दिवाळी येथूनच सुरू होत असते मग गावा गावात गाव दिवाळी पुजली जाते.गावदिवाळी म्हणजे आदिवासींसाठी मनसोक्त आनंद लुटण्यासाठी  एक दिवस असतो. निसर्गाची पूजा करून गावावर येणारी आपत्ती, पीडा टळावी, यासाठी हा उत्सव साजरा केला जातो. आदिवासींचे दैवत राजापां...

 सा तपुड्यातील आदिवासी पावरा समाज अन् त्यांची  संस्कृती... आदिवासी पावरा समाज  हा   महाराष्ट्र , मध्य प्रदेश  व  गुजरात  यांच्या सीमाभागात राहणारा समाज आहे. पावरा जमातीतील लोक सातपुड्याच्या खासकरून ,नंदुरबार  जिल्ह्यात पायथ्याकडील प्रदेशांत राहतात.महाराष्ट्र, गुजरात व मध्यप्रदेश ह्या राज्यांत पावरा समाज विखुरलेला असून तेथील भौगोलिक परिसर, पर्यावरण व आजूबाजूला असणाऱ्या इतर समाजासोबतचे सानिध्य ह्यामुळे त्यांच्यात काही प्रमाणात विविधता आढळून येते. पावरा जमातीचे लोक सावळ्या रंगाचे व स्वभावाने थोडे लाजरे असतात या समाजाची संस्कृती एखाद्या अतिशय पुढारलेल्या समाजाला ही लाजवेल अशी आहे.  पावरा जमातीची पावरी ही मुख्य बोलीभाषा असून तिच्यात स्थानपरत्वे व आजूबाजूला बोलल्या जाणाऱ्या इतर भाषांचा प्रभाव पडलेला आढळतो.नंदुरबार जिल्ह्यातील उत्तरेला असलेल्या नर्मदेच्या काठावर असणाऱ्या पावरांना नोंददळया,अक्राणी (धडगांव) तालुक्यातील डोंगराळ भागात राहणाऱ्यांना भारवट्या, शहादा, तळोदा तालुके, तसेच धुळे जिल्ह्यातील शिरपूर तालुका ह्या सपाट पट्ट्यात राहणाऱ्...

सातपुड्यातील आदिवासी बांधवांची आगळी वेगळी होळी.. ओली आवे बारा मोयना ओली या, ओली आवे खोकलू वोलती ओली या...!"                 अशी होळीविषयी बोलीगीते सातपुड्यातल्या गावपाड्यात गायली जातात अन्आ होळी ला सुरुवात होते.होळी म्हणताच आबाल-वृद्धापासुन ते पोरा-सोरापर्यत सर्व आपापल्या परिने होळीमातेची आराधना करण्यास सज्ज होतात. आदिवासींनी निसर्ग संस्कृतीची समरस होऊन साजरा केलेला होळी हा सण त्यांच्या सांस्कृतिक, पारंपारिक जीवनमुल्याची असलेली नाळ घट्ट करणारा अफलातून असाच सण आहे. होळी हा फक्त 1-2 दिवसाचा उत्सव नसून संबंध सातपुड्यात महिनाभर चालणारा महोत्सव आहे. यात आदिवासींचे निसर्ग संस्कृतीची असलेले नाते, जंगल-जल-जमीन यावर आधारित जीवनपद्धती, त्या जीवनपद्धतीवर आधारित आदिवासी संस्कृती, प्रथा-परंपरा, रिती-रिवाज, देव-देवता, बोलीगीते, पोशाख, समूहनृत्य, दान-दागिने, पारंपारिक वाद्ये अशा अनेक आदिवासीच्या वेगळेपणावर आधारित समूहाचा हा सण आहे. ज्यात आदिवासी आपली सर्व सुख-दुःखे विसरून आनंद, उत्साह व समरसता याचा मिलाफ घडवून आणतो. आणि यातूनच अवघ्या विश्वाला सा...

नं दुरबार कु पोषणाच्या बाबतीत राज्यात सर्वात संवेदनशील असलेल्या नंदुरबार जिल्ह्यात कुपोषणाचे प्रमाण कागदावरच कमी होत असल्याचे उघडकीस आहे.प्रत्यक्षात मात्र आजही जिल्ह्यात मोठ्या संख्येने कुपोषित बालकांची संख्या असल्याचे समोर आले आहे नंदुरबार जिल्ह्यात सातपुडा पर्वत रांगेतील अक्रानी अक्कलकुवा तालुक्यात कुपोषणाचे गंभीर प्रश्न आजही कायम असल्याचे निदर्शनास येत आहे. सापुड्यातील कुपोषण व बालमृत्यूचा प्रश्‍न राज्यातच नव्हे तर देशात गाजले आहेत. येथील कुपोषित बालकांची संख्या आणि बालमृत्यूचे प्रमाण राज्यात जास्त येत असल्याने गेल्या काही वर्षापासून कुपोषित बालकांची संख्या आणि बालमृत्यू कागदावरच कमी केले जात असल्याची शंका वेळोवेळी व्यक्त करण्यात आली आहे. यावरूनच महिला  व बालकल्याण विभाग कुपोषणाचे प्रमाण केवळ कागदावरच कमी होत असल्याचे चित्र रेखाटत असल्याचे उघड होत आहे. कु पोषण,बालमृत्यू रोखण्यासाठी जिल्ह्यात गेल्यावीस वर्षांत विविध योजनांच्या माध्यमातून सुमारे शंभर कोटी रुपये खर्च झाले.असल्याचे बोलले जात आहे मात्र या विषयाला तात्पुरती"मलमपट्टी'केली जाते ...

    खडकला बु!       दि.१नोव्हेंबर २०१९     रोजी गावकऱ्यांची बैठक पार पडली यात दारू पिण्याचे दुष्परिणाम अन् होत असलेल्या नुकसान विषयी चर्चा करण्यात आली दारू पिऊन गावात भांडत असो या गावातील लोकांची दारू पिऊन होणाऱ्या नुकसान असो याची दखल घेत गावात दारूबंदी करायचं ठरलं.   दारूविक्री बंदी बद्दल ठराव मांडला व बैठकीस उपस्थित सर्व गावकरीच्या एकमताने दारूविक्री बंदी ठराव मंजूर करण्यात आला. गावातील दारू विकणाऱ्यांना १० नोव्हेंबर २०१९ पर्यंत सुट देण्यात आली आहे. १० तारखेनंतर दारू विकणाऱ्याला पाच हजार रुपये दंड आकारण्यात येणार आहे.  त्यांची तक्रार पोलीस स्टेशन ला करण्यात येणार आहे. जो कोणी दारू विकणाऱ्याची माहिती समितीला देईल त्याला ५०० रुपये बक्षिस म्हणून देण्यात येणार आहे. कोणत्याही प्रकारचे नशा येणार मद्यपेय विकण्यास पूर्ण पणे १० तारखेनंतर गावात बंदी असेल याची दखल गावातील सर्व बांधवांनी घ्यावी अशी विनंती गावातील दारूबंदी  समितीने केली आहे. १० तारखेनंतर गावात कोणताही कार्यक्रम असो दारू या साखर घेऊन जाण्याऐवजी तांदुळ घेऊन जाण्याचं ठरवण्यात ...